Anna M. (dane zmienione) ubiegała się o kredyt. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa pozyskała jej dane osobowe (imię, nazwisko, imiona rodziców, nazwisko panieńskie matki, numer PESEL, data urodzenia, numer dowodu osobistego i data jego ważności, adres zamieszkania, adres korespondencyjny, stan cywilny, informacje o dochodzie i zatrudnieniu, obywatelstwo, płeć, wykształcenie) w celu oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka. Następnie Spółdzielcza Kasa wysłała zapytanie kredytowe do Biura Informacji Kredytowej. Umowa kredytu nie została jednak zawarta, więc Anna M. zwróciła się o usunięcie jej danych osobowych. Spółdzielcza Kasa odmówiła, uzasadniając, że przetwarza dane w celu ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń, z zastosowaniem 3-letniego terminu przedawnienia.

Czytaj też: I OSK 2567/17, Brak podstaw do dalszego przetwarzania danych osobowych po zakończeniu oceny zdolności kredytowej i analizie ryzyka kredytowego. - Wyrok NSA >>>

Organ nakazał usunięcie danych osobowych

Nie zakończyło to jednak sporu, ponieważ Anna M. wniosła skargę do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Okazało się, że słusznie, ponieważ organ nakazał BIK i SKOK usunięcie danych osobowych skarżącej. W uzasadnieniu wydanej w tej sprawie decyzji podkreślono, że z uwagi na niezawarcie umowy kredytu, odpadła przesłanka legalizująca dalsze przetwarzanie danych. Odnosząc się natomiast do powołanego przez SKOK celu ustalenia, dochodzenia lub obrony ewentualnych roszczeń wskazano, że zebrany materiał dowodowy nie wykazał, by Anna M. wystąpiła z jakimkolwiek roszczeniem. BIK i SKOK nie zgodziły się z rozstrzygnięciem organu, co zaowocowało wniesieniem skarg, które zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.   

Czytaj też: Uprawnienie banków do kopiowania dokumentów tożsamości >>>

Czytaj także: WSA: E-mail z informacją o odejściu z pracy może naruszyć RODO >>>

Odpadła przesłanka legalizująca przetwarzanie

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który wskazał, że na podstawie przepisów ustawy Prawo bankowe, przetwarzanie spornych danych osobowych jest możliwe w dwóch sytuacjach:

• kiedy dokonywana jest analiz ryzyka i ocena zdolności kredytowej (przed zawarciem umowy kredytu),
• w trakcie trwania umowy kredytu i po jej wygaśnięciu (przez określony w ustawie czas).

Przepisy nie zezwalają natomiast na przetwarzanie danych osobowych po zakończeniu dokonywania oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka, w sytuacji, gdy nie doszło do powstania stosunku zobowiązaniowego wynikającego z zawarcia umowy kredytu. Tym samym w okresie po zakończeniu dokonywania analizy i oceny, wobec niezawarcia umowy kredytu, odpadła przesłanka legalizująca przetwarzanie spornych danych osobowych. Oznacza to, że Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zasadnie nakazał usunięcie danych, do których przetwarzania SKOK i BIK nie miały podstawy prawnej.

Czytaj też: RODO a prawo bankowe - komentarz praktyczny >>>

Nie było potrzeby zwracania się do KNF

W skargach zarzucono też, że Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych nie zwrócił się do Komisji Nadzoru Finansowego jako organu właściwego w sprawach związanych m.in. z badaniem zdolności kredytowej i analizą ryzyka kredytowego. WSA uznał, że nie było ku temu podstaw prawnych i autorzy zarzutu sami nie przywołali żadnego przepisu, który w ich mniemaniu dawałby organowi możliwość zwrócenia się w badanej sprawie o opinię do KNF. Instytucja ta nie jest i nie była stroną niniejszego postępowania, nie posiadała też np. statusu biegłego sądowego. Ponadto żadne przepisy prawa nie przewidują nadrzędności opinii KNF nad powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

WZÓR DOKUMENTU: Polityka profilowania klientów banku >>>

Bestseller

Bestseller

Meritum. Ochrona danych osobowych

Dominik Lubasz

Sprawdź  

Scoring kredytowy bez znaczenia dla sprawy

Sąd nie zgodził się także z argumentem, że BIK będzie przetwarzał dane osobowe Anny M. w celu budowy modeli scoringowych. Wyjaśnienia wymaga, że scoring kredytowy jest metodą oceny wiarygodności podmiotu ubiegającego się o kredyt bankowy. Polega on na określeniu wiarygodności kredytowej klienta na podstawie porównania jego profilu z profilem klientów, którzy już otrzymali kredyty i je spłacają. Niemniej po złożeniu zapytania kredytowego, Anna M. nie zawarła umowy kredytowej ze SKOK. Tym samym powoływanie się w przedmiotowej sprawie na scoring, nie ma oparcia w stanie faktycznym. Mając powyższe na uwadze, WSA oddalił skargi.

Wyrok WSA w Warszawie z 23 lutego 2022 r., sygn. akt II SA/Wa 1128/21