Setki wynalazków autorstwa Polki umożliwiły streaming wysokiej jakości filmów, prowadzenie wideokonferencji oraz korzystanie z rzeczywistości wirtualnej i rozszerzonej na urządzeniach mobilnych. Dziś, jako wiceprezes ds. technologii w Qualcomm Technologies, nadal tworzy nowe rozwiązania w tym obszarze.
- Marta Karczewicz jest uznaną wynalazczynią – skomentował nominację Polki António Campinos, prezes Europejskiego Urzędu Patentowego António Campinos. I dodał, że „jej wkład w tworzenie kodeków i standardów technicznych ułatwił transformację technologii streamingu wideo i rozwój całej branży rozrywkowej z korzyścią dla konsumentów”.
Entuzjastka filmów z Polski stworzyła nową technologię
Ludzie na całym świecie oglądają coraz więcej filmów na różnych urządzeniach, oczekując wysokiej jakości przesyłanego materiału. Ponieważ plik wideo zawiera duże ilości danych i do przesłania wymaga szybkiego łącza oraz przestrzeni na dysku, specjaliści od wideo i technologii informatycznych musieli znaleźć sposób na zmniejszenie ilości danych bez pogarszania jakości obrazu.
W ciągu ostatnich 20 lat Marta Karczewicz opracowała technologię, która umożliwia tysiąckrotną kompresję obrazu bez zauważalnego wpływu na jego jakość i która pozwala widzom na całym świecie na streaming filmów wykorzystując zwykłe łącze internetowe. Za każdym razem, gdy plik wideo jest przesyłany za pośrednictwem serwisu internetowego lub sygnału telewizyjnego, jest on z dużym prawdopodobieństwem kodowany przy użyciu standardu Advanced Video Coding (AVC), do opracowania którego przyczyniła się Karczewicz.
Marta Karczewicz od zawsze pasjonowała się matematyką i jest wielką entuzjastką filmów wykorzystujących efekty specjalne. Po znalezieniu się w pierwszej dziesiątce zwycięzców polskiej olimpiady matematycznej, przyjęła grant od firmy Nokia na badania w zakresie przetwarzania sygnału i obrazu na Uniwersytecie Tampere w Finlandii. Tam zainteresowało ją zagadnienie kompresji danych. - Lubię problemy, które wymagają analizowania dużych ilości danych i szukania wzorców, a to zasadniczo na tym polega kompresja wideo – mówi Karczewicz.
Podczas późniejszej pracy dla Nokii, Polka opracowała kluczowe komponenty standardu AVC, najczęściej używanego na świecie kodeka wykorzystywanego do nagrywania, kompresji i dystrybucji treści wideo. Kodek jest technologią kompresji wideo opartą usuwaniu zbędnych lub powtarzających się informacji, wykorzystując w tym celu podobieństwa w ramach jednej lub następujących po sobie klatek filmu. Kodeki są zestawami modułów i algorytmów, które są uruchamiane na urządzeniach konsumentów.
Jednym z najważniejszych wynalazków Polki w zakresie AVC jest opatentowany przez nią filtr deblokujący, stosowany zwykle w dekoderach telewizyjnych. Wygładza on piksele pojawiające się wzdłuż ostrych konturów oraz „duchopodobne” aureole w obrazie. AVC upraszcza obraz na potrzeby transmisji, dzieląc go na prostsze bloki informacji. Nie tylko zmniejsza to rozmiar pliku, ale również poprawia kontrast pomiędzy sąsiadującymi blokami.
Marta Karczewicz ukończyła studia doktoranckie i po kilku latach pracy w Nokii przeniosła się do San Diego w Stanach Zjednoczonych, gdzie w 2006 roku podjęła pracę w firmie Qualcomm. Obecnie jest wiceprezesem ds. technologii w Qualcomm Technologies. Tam kontynuowała prace nad kodekami i przyczyniła się do rozwoju najnowszych standardów kodowania plików wideo, w tym High Efficiency Video Coding (HEVC), następcy AVC, umożliwiającego szybszy streaming na urządzeniach mobilnych.
Streaming dla każdego
Kodeki, nad którymi pracowała Marta Karczewicz, zmieniły branżę rozrywkową i sprawiły, że streaming filmów stał się dostępny dla szerokiego odbiorcy. Setki wynalazków Polki przyczyniły się także do rozwoju popularnych serwisów streamingowych, umożliwiających widzom na całym świecie oglądanie filmów i seriali na tabletach i smartfonach.
W ciągu kilkudziesięciu lat nazwisko Marty Karczewicz jako wynalazczyni pojawiło się w ponad 400 zgłoszeniach patentowych, z czego prawie 130 uzyskało patenty europejskie. Karczewicz uważa, że patenty są istotnym katalizatorem w jej dziedzinie, ułatwiającym transfer wiedzy i wspierającym rozwój technologii. - Przedsiębiorstwa muszą chronić swój autorski dorobek, muszą jednak również współpracować, jeżeli dążą do postępu – twierdzi. I dodaje, że własność intelektualna umożliwiła zarówno jej, jak i innym wynalazcom wymianę wynalazków, wzajemne rozwijanie swoich pomysłów i opracowywanie standardów technicznych w całej branży. - Ujawniamy nasze wynalazki, aby inni mogli je dalej rozwijać i czerpać z nich inspirację. Kiedy tak się dzieje, jest to dla mnie jeszcze większe wyróżnienie - wyjaśnia.
Transformacja branży rozrywkowej
Opatentowanie wynalazków i uwzględnienie ich w standardach technicznych za pośrednictwem organów normalizacyjnych może przynieść korzyści całej branży, pozwalając na sprawniejsze wdrożenie najnowszych technologii i szybsze wprowadzenie na rynek produktów, które je wykorzystują. Wynalazki Marty Karczewicz w Qualcomm Technologies wchodzą w skład obszernego portfela patentów Qualcomm Incorporated, który firma udostępnia za pośrednictwem swojego licencyjnego modelu biznesowego.
Czytaj także: Natalia Myszkowska z Cateringoo postawiła na nietypowe rozwiązanie
Zdaniem Karczewicz, bez otwartej współpracy organów normalizacyjnych kompresja danych nie spełniłaby w tak krótkim czasie wymogów związanych ze streamingiem. - Tworzenie kodeków wymaga współpracy dużego zespołu. Pojedyncza firma miałaby problem z jego samodzielnym opracowaniem, a jakość kodeka ucierpiałaby ze względu na brak konkurencji i wymiany informacji – twierdzi wynalazczyni.
Wynalazki Polki zapewniły również widzom rozdzielczość 8K x 4K przy 120 klatkach na sekundę, pozwalając na streaming filmów i korzystanie z aplikacji wykorzystujących rzeczywistość wirtualną i rozszerzoną na urządzeniach mobilnych. Odegrały również kluczową rolę w rozwoju telemedycyny, umożliwiając lekarzom zapewnianie opieki medycznej na odległość.
Po wielu latach znaczącego wkładu w rozwój branży rozrywkowej, Karczewicz nadal opracowuje nowe technologie w Qualcomm Technologies. Obecnie pracuje nad Versatile Video Coding (VVC), nowym standardem kompresji wideo, który zostanie wprowadzony w 2020 roku.
Prestiżowa nagroda dla wynalazców
Nagroda Europejskiego Wynalazcy (European Inventor Award) to jedno z najbardziej prestiżowych europejskich wyróżnień w zakresie innowacji. Od 2006 roku EPO docenia wynalazców i zespoły wynalazców, których pionierska praca odpowiada na największe wyzwania naszych czasów. Zwycięzców wybiera niezależne jury złożone z międzynarodowych autorytetów w zakresie biznesu, polityki, nauki, środowisk akademickich i badań, które analizuje kandydatów pod kątem ich wkładu w postęp techniczny, rozwój społeczny, dobrobyt gospodarczy i tworzenie miejsc pracy w Europie. Nagrodę przyznaje się w pięciu kategoriach.
Laureatów tegorocznej nagrody EPO za innowacyjność poznamy 20 czerwca podczas ceremonii w Wiedniu. Przed ceremonią spośród 15 finalistów publiczność wybiera zwycięzcę w kategorii „Popular Prize”, głosując za pośrednictwem strony internetowej EPO. Głosy można oddawać do 16 czerwca 2019 roku.
Jesteś entuzjastą filmów? Sprawdź oferty na telewizory