„Umorzenie publicznego zadłużenia w Europejskim Banku Centralnym (EBC) byłoby pierwszym silnym sygnałem dla Europy, aby odzyskała swoje przeznaczenie” – pisze w liście otwartym we francuskim dzienniku „Le Monde” 150 ekonomistów z 13 krajów UE.
Według ekonomistów zadłużenie państw członkowskich miałoby zostać umorzone w zamian za obietnicę tych państw inwestowania w ekologię i przeznaczania określonych kwot na cele społeczne.
Przeczytaj także
Zdecydowaną większość spośród sygnatariuszy apelu stanowią ekonomiści francuscy i hiszpańscy.
"25 proc. europejskiego długu publicznego państw jest obecnie w posiadaniu ich banku centralnego. 25 proc. długu jesteśmy zatem sobie winni i jeśli spłacimy ten dług, będziemy musieli go znaleźć pieniądze gdzie indziej, albo ponownie zaciągając pożyczkę, aby +spłacić dług zamiast pożyczać na inwestycje" – piszą ekonomiści na łamach "Le Monde" w apelu opublikowanym w piątek na stronie internetowej dziennika.
"Naszym obowiązkiem jest zwrócenie uwagi na fakt, że EBC mógłby dziś zaoferować państwom europejskim środki na ich ekologiczną odbudowę, ale także na naprawę szkód społecznych, gospodarczych i kulturowych, po strasznym kryzysie zdrowotnym, przez który przechodzimy” – podkreślają sygnatariusze apelu.
Ekonomiści przypominają rok 1953 i anulowanie 2/3 zadłużenia Niemiec, co ich zdaniem pozwoliło Niemcom „znaleźć drogę do dobrobytu i zakotwiczyć swoją przyszłość w przestrzeni europejskiej”.
„Ale, czy Europa nie przechodzi dziś przez kryzys o wyjątkowej skali, który wymagałby równie wyjątkowych środków?” – pytają ekonomiści.
„Nasza propozycja jest zatem prosta: zawrzyjmy umowę między państwami europejskimi a EBC. Ten ostatni zobowiązuje się umorzyć posiadane długi publiczne (lub przekształcić je w nieoprocentowane długi), a państwa zobowiązują się do zainwestowania takich samych kwot w odbudowę ekologiczną i społeczną. Kwoty te wynoszą obecnie prawie 2,5 biliona euro” – proponują sygnatariusze.
„EBC bez wątpienia może sobie na to pozwolić. Jak przyznaje wielu ekonomistów, nawet wśród tych, którzy sprzeciwiają się takiemu rozwiązaniu, bank centralny może bez trudu działać z ujemnym kapitałem. Może nawet tworzyć pieniądze, aby zrekompensować te straty: przewiduje to Protokół nr 4 załączony do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej” – wyliczają ekonomiści.
„Każda instytucja finansowa na świecie może umorzyć dług, a EBC nie jest wyjątkiem” – uważają ekonomiści.
Inne państwa świata, takie jak Chiny, Japonia czy Stany Zjednoczone, maksymalnie wykorzystują swoją politykę pieniężną by wspierać politykę budżetową (...) My także musimy pomyśleć o wykorzystaniu potęgi monetarnej kreacji EBC do finansowania ekologicznej i społecznej odbudowy, pod demokratyczną kontrolą. Umorzenie długów publicznych, które posiada, w zamian za inwestycje państw, byłoby pierwszym silnym sygnałem odzyskania przez Europę jej przeznaczenia” – podsumowują ekonomiści.
Debata na temat umorzenia długów państw strefy euro w Europejskim Banku Centralnym jest obecna m.in. we Francji, we Włoszech, Luksemburgu czy Belgii. Dług publiczny Francji oscyluje wokół 120 proc. PKB. osiągając rekordową kwotę 2674,3 mld euro na koniec września.
Z Paryża Katarzyna Stańko (PAP)
ksta/ sp/
