Przejdź do treści

Twoja motywacja – dążenie do sukcesu czy unikanie porażki?

porażka i sukces w sporcie

Dzisiaj będzie o motywacji. Jeśli spodziewasz się tu znaleźć rady pt. Jak mam się zmotywować do działania, to od razu zamknij ten tekst i przejdź do wpisu o tym jak trenować, kiedy się nie chce. Niekoniecznie zachęciłam do czytania? Chcę Ci pokazać motywację z trochę innej perspektywy. Z takiej, o której rzadziej się mówi i pisze. Zależy mi, żeby pokazać Ci co mają ze sobą wspólnego motywacja, dążenie do sukcesu i unikanie porażki.

Zapraszam Cię do przyjrzenia się temu, jak to jest u Ciebie z motywacją. Co Cię motywuje i w jaki sposób działasz. Bo motywacja to taki temat, do którego warto regularnie wracać. A nie tylko wtedy, gdy czujesz, że Ci jej brakuje. W zależności od momentu życia czy kariery sportowej, w którym się znajdujesz, najprawdopodobniej do działania będzie Cię pchać coś innego.

Zmotywowany zawodnik – jak go poznać?

Po czym poznać zawodnika zmotywowanego i potrafiącego pokazać swoje możliwości w sytuacjach rywalizacji? To zazwyczaj ten, który odczuwa pozytywne emocje w trakcie realizacji konkretnych zadań i potrafi postrzegać je jako wyzwanie. To ten, który potrafi się zmobilizować i dokonywać odpowiednich wyborów. Każdy zawodnik (nie boję się użyć tego słowa: każdy) chciałby tak się czuć i skutecznie działać w sytuacjach próby i rywalizacji.

I teraz coś naprawdę ważnego. Motywacja do działania jest związana z dwiema tendencjami: Twoją chęcią osiągania sukcesu i unikania porażek. Czy Twoja motywacja jest ukierunkowana w właściwą stronę? Przyjrzyjmy się temu.

Unikanie porażki

Każda myśl typu: Co się stanie, jeśli mi się nie uda, kogo zawiodę? Zaprzepaszczę swoją szansę na wybicie się, stracę stypendium, zawiodę drużynę… pokazuje, że jesteś motywowany chęcią uniknięcia porażki. Te myśli mogą też wzbudzać  w Tobie przykre emocje. Zazwyczaj wiążą się z lękiem, obawą, a nawet poczuciem wstydu.

Osiąganie sukcesu

Tę samą sytuację startową możesz postrzegać jako: wyzwanie, szansę, okazję do pokazania swoich możliwości, moment, żeby pokazać coś w tym meczu. Sportowiec, który jest motywowany osiągnięciem sukcesu, częściej będzie przeżywał pozytywne emocje, takie jak radość, dumę czy ekscytację. W trudnych sytuacjach, szczególnie związanych ze stresem, takie podejście do zawodów zwiększy Twoją szansę na wygraną.

Motywacja – dążenie do sukcesu czy unikanie porażki?

Zastanów się, jak to jest w Twoim przypadku. Przygotowując się do ważnego startu myślisz o tym, co się stanie, jeśli Ci się nie uda? Kogo zawiedziesz i jaką szansę zaprzepaścisz? To unikanie porażki. Czy raczej, w zgodzie z dążeniem do osiągania sukcesu, utrzymujesz koncentrację na tym, co masz zrobić? Myślisz o tym, że to jest dla Ciebie szansa i zamierzasz dać z siebie 100%?

Wyobraź sobie, że w decydującym momencie meczu wiele zależy od Ciebie. Czy chociażby na sekundę pojawia się w Twojej głowie myśl: Jeśli zawalę, to zawiodę całą drużynę (unikanie porażki)? Czy traktujesz ten ważny moment rozgrywki jako szansę na uratowanie sytuacji (osiąganie sukcesu)? Który z przedstawionych scenariuszy jest Ci bliższy? Czy udało Ci się odnaleźć w którymkolwiek z nich?

Motywacja, chęć uniknięcia porażki, dążenie do sukcesu – po co ta wiedza?

  1. Świadomość tego, która tendencja u Ciebie przeważa, pozwoli na skorygowanie tego, co myślisz i mówisz do siebie. To może być milowy krok. Więcej o pozytywnym dialogu wewnętrznym i nastawieniu pisałyśmy w artykule: Co zrobić, żeby zawsze mieć pozytywne nastawienie.
  2. Zrozumiesz, dlaczego w jednych sytuacjach czujesz się bardziej komfortowo, a w innych mniej. Zawodnicy, u których dominuje tendencja do osiągania sukcesu, najbardziej zmotywowani będą w sytuacjach trudnych, ale możliwych do osiągnięcia. Ten sam typ zadań będzie najbardziej stresujący u sportowców z motywem unikania porażki.
  3. Wiesz już, czym są i po czym poznać motywy dążenia do sukcesu i unikania porażki. Rób małe rzeczy, dzięki którym będzie przeważał u Ciebie pierwszy z nich. Wraz ze wzrostem rangi zawodów i pojawiającego się stresu, to właśnie ci zawodnicy mają większe szansę na zwycięstwo.
  4. Przygotuj własne hasła, które pomogą Ci wzbudzać odpowiednie nastawienie, pozytywne emocje, i dzięki którym wprowadzisz się w optymalny stan.

Jeśli po lekturze naszych tekstów chcesz ruszyć głową i sprawdzać swoją wiedzę, to zapraszamy do rozwiązywania Quizów i obserwowania MENTALSTEPS na naszym Instagramie.

Źródło: J. Blecharz, Motywacja jako podstawa sukcesu w sporcie, [w:] Psychologia sportu w treningu dzieci i młodzieży, red. M. Krawczyński. D. Nowicki, Biblioteka Trenera,Warszawa 2004, s. 59-72.


O autorce

Małgorzata Stępniak

Współzałożycielka MENTALSTEPS, psycholog sportu specjalizująca się w treningu mentalnym, absolwentka Uniwersytetu SWPS i studiów podyplomowych z psychologii sportu na Uniwersytecie Gdańskim. W swojej pracy kieruje się filozofią Sportu Pozytywnego. Prowadzi wykłady ze studentami, szkolenia i konsultacje, które wspierają zawodników, ich rodziców i trenerów. Poza obszarem sportu współpracuje z Centrum eMOCja, gdzie wspiera ludzi w żałobie. Od 2016 roku związana z branżą wellnes&spa. Lubi planowanie i tworzenie na papierze, domknięte szuflady i niezagracone przestrzenie. Życie w ruchu i nowe pomysły to jej drugie imię. Uczy się zatrzymywać – najchętniej blisko morza, w które uwielbia patrzeć.